Թոմ Մնացականյանի ուսումնական բլոգ
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի Հարավային դպրոց, 3․1 դասարան
Հետաքրքիր փաստեր Պիզայի աշտարակի մասին
Ջաննի Ռոդարի «Թափանցիկ Ջակոմոն»
Ջաննի Ռոդարի «Երկիր, որտեղ ոչ մի սուր բան չկա»
Թեսթ 5 Պատմում է ինքը՝ Չարլի Չապլինը
Հովհ․ Թումանյան «Չախչախ թագավորը»
Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Հովհ․ Թումանյան
«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Հովհ․ Թումանյան
Սեբաստացու օրեր.կրթահամալիրի տոն
Հայրենանասիրական բանաստեղտություն
Վիլյամ Սարոյան «Հյուսնի պատմությունը»
Վիլյամ Սարոյան «Երկու արաբների պատմությունը»
Երկինքըն ամպել է,
Ի՜նչ անուշ թոն է.
Գամ դըռնեն անցնեմ՝
Հոգյակըս հոն է:
Երկինքըն ամպել է,
Գետինը թաց է.
Յարըս քնել է,
Երեսը բաց է:
Երկինքըն ամպել է,
Ի՜նչ անուշ երակ.
Սըրտիս մեջ լըցավ,
Մի բուռ կըրակ:
Երկինքըն ամպել է,
Գետին շաղերով.
Ես քեզ սիրել եմ,
Անուշ խաղերով:
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս,
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս:
Արի աղբեր կար անենք
Չար թշնամուն քար անենք:
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս,
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս:
Բացվելա մեր կարմիր վարդ
Մեր ցավերին ճար անենք:
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս,
Շախկր-շուխկր քամարս,
Բոյով-սոյով իմ յարս:
Քելե, քելե
Քելե՛, քելե՛, քելքիդ մեռնեմ,
Քո գովական խելքիդ մեռնեմ,
Սիրավոր լորիկ,Վիրավոր լորիկ
Լորիկ, Սևավոր լորիկ,Լորիկ ջան:
Քելե՛, քելե՛, քողիդ մեռնեմ,
Քո լուսընկա շողիդ մեռնեմ:
Քելե՛, քելե՛, բերնիդ մեռնեմ,
Քո սիրունիկ ձենիդ մեռնեմ:
Քելե՛, քելե՛, ձենիդ մեռնեմ,
Քո հուր-կրակ սերիդ մեռնեմ,
Քելե՛, քելե՛, աչիդ մեռնեմ,
Քո անուշիկ պաչիդ մեռնեմ:
Էս գիշեր լուսնյակ գիշեր
Էս գիշեր լուսնյակ գիշեր,
Վա՜յ, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜,Լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜,
Ձյունն եկել գետին նախշել.
Ո՞վ է տեսել՝ սիրած յարը մոռանա,
Ով մոռանա, ջուխտ աչքերով կուրանա:
Ա՜յ գիշեր, դարձիր արի,
Վա՜յ, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜,Լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜, լե՜,
Հացս թող լինի գարի.
Ո՞վ է տեսել՝ սիրած յարը մոռանա,
Ով մոռանա, ջուխտ աչքերով կուրանա:
1.729 և 81 թվերի քանորդը քանի անգամ է փոքր 81-ից:
1)9+
2)81
3)243
4)729
2.Որն է տասնավորների կարգի կարգային միավորը
1)1
2)10+
3)100
4)1000
3.Ինչպես կփողվի երրկու թվերի տարբերությունը եթե նվազելին ու հանելի միաժամանակ մեծացնեք 31-ով
1)կփոքրանա 62-ով
2)կմեծանա 31-ով
3)կփոքրանա 31-ով
4)կմնա անփոփոխ+
4.Ընտրիր այն թվանշանը,որը տեղադրելով աստանիշի փոխարեն կստանաս անհավաարություն.3տ 651կգ<3*61կգ
1)3
2)4
3)5
4)6+
5.Ընտրիր այն շարքը որտեղ գրված բոլոր թվերը բաժանվում են և 2-ի 5-ի
1)215,250,4380,8725
2)72,518, 648,4520
3)155,920,7315,2650
4)980,340,2550,9410+
6.Ընտրիր այն պատսխանը,որն արտահայտում է 340000մ-ը կիլո մետրերով
1)34
2)340+
3)3400
4)34000
7.ընտրիր այն պատասխանը որն արտահայտում է 1/5 րոպեն վարկյաներով
1)10վ
2)12վ+
3)36վ
4)48վ
8.Հաշվիր 62 թվի քառապատիկը:
1)66
2)124
3)186
4)248+
9.Գիրքն ունի 480 էջ:Գայանենկարդաց գրքի 3/4-ը:Քանի էջ մնաց կարդալու
1)60
2)120
3)240
4)360+
10 Որ շարքում գրված թվերն են գտնվում 65154 և 65200 թվերի միջև․
1)65155 65175, 65199+
2) 65185 65275 65299
3) 65155 65175 65209
4) 65175 65109 65199
11 Կատարիր բաժանում մնացորդով 584 ։ 17 (պատասխանում գրիր մնացորդը):
1. 584:17=34 (մն 6)
12. 70302 և 41586 թվերի գումարը փոքրացրո՛ւ այդ թվերի տարբերությամբ: Կազմի՛ր արտահայտություն և հաշվի՛ր արժեքը:
Լուծում
(70302+41586):(70302-41586)
Պատ.՝ 3 և 25740 մնացորդ
13. Հաշվիր 618×5-8421:7+153 արժեքը:
Լուծում
Պատ.՝ 1734
14. Տրված թվերից հետո գրի՛ր ևս մեկ թիվ ըստ օրինաչափության:
7, 18, 40, 73, 108
15. Շրջանային տրամագրի միջոցով ցույց է տալիս պարտեզում ծաղիկների բաշխվածությունը: Գրի՛ր պարտեզի որ մասն է զբաղեցնում ծաղիկներից յուրաքանչյուրը:
Վարդ – 1/8 մաս
Կակաչ – 4/8 մաս կամ 1/2 մաս
Մեխակ – 3/8 մաս
Լուծում
Պատ.՝ 196 մ
Լուծում
1010.1009.1006
1006
54մ ջրատար խողովակը ներկելու համար վարպետի անհրաժեշտ է 108լ նարկ:Որքան ներկ է հարկավոր 120մ այդպիսի խողովակ ներկելու համար:
1009
Հաշվիր 30մ 30սմ լայնությամբ 42մ 50սմ երկարությամբ ուղղանկյունաձև հողամասի մակերեսի մոտավոր արժեքը նախապես չափերը կլորացնելով մետրի ճշտությամբ:
1010Լրացրու նախադասություն
Եթե կոտորակի կամարիչը փորքր է հայտարարից այդպիսի կոտորակն անվանում են անկանոն կոտորակ
Եթե կոտորակի համարիչը մեծ է հայտարարից,………..
Եթե համարիչը հավասար է հայտարարին,………
Եթե կոտորակ համարիչը
Համաձայնվեք կամ մի՛ համաձայնվեք արտահայտված մտքի հետ` օգտագործելով «That is right-դա ճիշտ է» և ‹‹That is wrong-դա սխալ է›› ձևերը: Եթե սխալ միտք է գրված, ապա պետք է ժխտել սխալը և գրել ճիշտը: Օրինակ՝ «The capital city of Armenia is Tbilisi.» «That is wrong. The capital city of Armenia is Yerevan.» «Moscow is larger than Yerevan.» «That is right. Moscow is larger than Yerevan.»Your answer
1. It is hot in Yerevan in winter.
That is wrong it is hot is Yerevan summer.
2. The capital city of France is Paris.
That is right
3. The River Hrazdan is longer than the River Volga.
That is wrong Volga is longer then Hrazdan.
4. Zaporozhets is a faster car than BMW.
That is wrong BMW is a faster car than Zaporozhets .
5. Aragats is the highest mountain in Armenia.
That is right.
6. The English language has 36 letters.
That is wrong the English language has 26 letters.
7. If we want to be healthy, we should sit on the sofa from morning till night.
That is wrong If we want to be healthy we should do sport.
II. Տառով համարակալված յուրաքանչյուր նախադասություն ունի թվով համարակալված իր տրամաբանական զույգը: Համապատասխանեցրեք դրանք:
1. She can’t drive a car.
2. You mustn’t go to work today.
3. She can buy this dress.
4. I don’t want to swim in the sea.
5. He can reach the top of the shelf.
Your answer
a) It is too cold today.4
b) Ben is tall enough.5
c) It is cheap enough.3
d) You are too ill.2
e) Helen isn’t old enough.1
646.Հաշվիր արտահայտության արժեքը ,եթե a=100
ա)
72×100-2500:100=7175
100×100-689=9311
բ)70×100:1000×62=4340
70x(100:100)x62=4340
697.
ա)6 մեծ և 4 փոքր պարկերում կա 38կգ ալյուր:4մեծ և 4 փոքր պարկերում 28կգ:Որքան ալյուր կա մեծ և փոքր պարկերից յուրաքանչյուրում:
38-28=10կգ
4-4=0կգ
6-4=2կգ
10:2=5Մեծ պարկի մեջ
6×5=20կգ
38-30=8կգ
8:4=2 Փոքր պարկի մեջ
բ)7մեծ և 5փոքր պարկերում կա 38կգ բրինձ: 7մեծ 7փոքր պարկերում 42կգ: Որքան բրինձ կա մեծ և փոքր պարկերից յուրաքանչյուրում:
42-38=4կգ
4:2=2կգ փոքր պարկի մեջ
5×2=10կգ
38-10=28կգ
27:7=4կգ մեծ պարկի մեջ
681.Կատարիր գործողությունը
ա)44կմ-2կմ 35մ=41կմ 965մ
62դմ 2սմ-5դմ 8սմ=56 4սմ
բ) 82կգ-6կգ 650գ=75կգ 550գ
62տ 210կգ-2տ 280կգ=59տ 930կգ
Գ) 24օր-3օր 6ժ=20օր 18ժ
12ժ 20ր-2ժ 40ր=9ժ 40ր
Պիզայի աշտարակի անունը դեռ շատ կլսեք ու կկարդաք։ Այն հայտնի է նաև որպես «ընկնող» աշտարակ:
Այն (գտնվել) Իտալիայում`Պիզա քաղաքում: Աշտարակը սկսել է թեքվել դեռևս շինարարության ըն-ացքում 1173 թ.:
Աշտարակի շինարարությունը կատարվել է երկու փուլով, ընդ որում երկու ընդմի-ումներն էլ տևել են բավականին երկար: Շինարարությունը իրականացվել է 1173-1360 թթ.: Ինչպես նշված էր սկզբում, աշտարակը սկսեց թեքվել շինարարության ժամանակ: Պատճառները հայտնի չեն սակայն ենթադրվում է որ դա տեղի է ունեցել ստորերկրյա ջրերի պատճառով որոնք զգալիորեն փափկեցրել են գետինը կամ էլ աշտարակի հիմքը հուսալի չի եղել:
Մինչև այն պահը, քանի դեռ չէին վերակառուցել աշտարակը, այն թեքված էր 5,5 աստիճան դեպի հարավ: Այս պահին աշտարակը թեքված է ընդամենը 4 աստիճանով:
Ընկնող աշտարակի շինարարությունը սկսել է Բոնանո Պիզանոն։ Բայց, քանի որ թեքվածությունը նկատվել է հենց առա-ին հարկը կառուցելուց հետո, շինարարությունը դադարեցվել է, իսկ վարպետը (լքել) քաղաքը:
Պիզայի աշտարակի բարձրությունը կարելի է համեմատել ութհարկանի տան հետ: Իտալիայի այս գրավիչ աշտարակը կշռում է 14.453 տոննա:
Կա մի լեգենդ այն մասին, որ Պիզայի աշտարակում իր փոր-երն է արել Գալիլեյը: Ասում են, որ գիտնականը (կանգնել) վերևի հարկում և տարբեր իրեր էր գցում ներքև: Նա փորձում էր ապացուցել, որ ընկնելու արագությունը կախված չէ ընկնող մարմնի զանգվածից:
Ի սկզբանե նախատեսվում էր, որ աշտարակը կլինի 10 հարկանի և կլինի պ+ատշգամբներով: Ինչպես նաև Պիզայի աշտարակը պետք է ունենար զանգակատուն և տանիք: Նախատեսվում էր, որ աշտարակը պետք է կառուցվի 98 մետր բարձրությամբ, բայց կառուցվեց ընդամենը 56 մետր:
Աշտարակն ունի յոթ զանգ, և նրանք բոլորն էլ կարգավորված են յոթ երաժշտական նոտաների վրա: Ամբողջ աշխարհում ամենագեղեցիկ զանգերի հնչեղությունն (ունենալ) Պիզայի աշտարակը:
Աշտարակի կեսը վերակառուցեցին 1233 թվականին: Ճարտարապետ Ջովաննի դի Սիմոնեն սկսեց մասնակցել շինարարությանը 1275 թվականից: Նա կարողացել է ավարտել միայն հինգերորդ հարկը: Աշտարակի ութերորդ հարկի կառուցումն ավարտել է Անդրեա Պիզանոն 1350 թ., և նա աշտարակի վերևում տեղադրել է աշխարհահռչակ զանգակատունը:
Ի՞նչ անունով է նաև հայտնի Պիզայի աշտարակը և ո՞ր երկրում է գտնվում: (1 միավոր)
Պիզայի աշտարակը հայտնի է նաև «ընկնող» աշտարակ անունով: Այն գտնվում է Իտալիայի Պիզա քաղաքում:
2. Պիզայի աշտարակի շինարարությունը կատարվել է երկու փուլով, շինարարությունը դադարեցվել է, ինչո՞ւ: (0,5 միավոր)
Պիզայի աշտարակի շինարարությունը դարադվել է, որովհետև աշտարակի թեքվածությունը նկատվել է, իսկ աշտարակի ճարտարապետը թողել է իր գործը և հեռացել քաղաքից:
3. Ուշադիր կարդա Գալիլեյի մասին պատմվող լեգենդի հատվածը և պատասխանիր հետևյալ հարցերին.
ա) Ի՞նչ էր անում գիտնականը վերևի հարկում: (0,5 միավոր)
բ) Ի՞նչ էր փորձում ապացուցել գիտնականը: (0,5 միավոր)
ա) Վերևի հարկում գիտնականը տարբեր իրեր էր գցում ներքև:
բ) Գիտնականը փորձում էր ապացուցել, որ ընկնելու արագությունը կախված չէ ընկնող մարմնի զանգվածից:
4. Ի սկզբանե ի՞նչ էր նախատեսվում, ինչպիսի՞ն պետք է լիներ աշտարակը: (0,5 միավոր)
Ի սկզբանե աշտարակը պետք է լիներ 10 հարկանի և ունենար պատշգամբներ:
5. Ո՞վ է սկսել Պիզայի աշտարակի շինարարությունը: (0,5 միավոր)
Պիզայի աշտարակի շինարարությունը սկսել է Բոնանո Պիզանոն:
6. Ո՞վ է ավարտել Պիզայի աշտարակի շինարարությունը: (0,5 միավոր)
Պիզայի աշտարակի շինարարությունը ավարտել է Անդրեա Պիզանոն:
7. Փակագծերում դրված բայերը անհրաժեշտ ձևով համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին: (1 միավոր)
գտնվել – գտնվում է
լքել – լքել է
կանգնել – կանգնում էր
ունենալ – ունի
8. Տեքստի բառերից 4-ում բաց թողած տառի փոխարեն գծիկ է դրված: Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը: (1 միավոր)
ընթացքում
ընդմիջումներն
առաջին
փորձերն
9. Տեքստում ընդգծված նախադասությունը կետադրիր: (1 միավոր)
Պատճառները հայտնի չեն, սակայն ենթադրվում է, որ դա տեղի է ունեցել ստորերկրյա ջրերի պատճառով, որոնք զգալիորեն փափկեցրել են գետինը, կամ էլ աշտարակի հիմքը հուսալի չի եղել:
10. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը՝ ըստ կազմության: (0,5 միավոր)
ա) քաղաք – բարդ
բ) ութերորդ – ածանցավոր
գ) բարձրություն – ածանցավոր
դ) լեգենդ – պարզ
11. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված: (0,5 միավոր)
ա) աշտարակ – գոյական
բ) գրավիչ – գոյական
գ) ութերորդ – թվական
դ) Իտալիա – գոյական
12. Փակագծերում տրված բառերը ձևափոխելով՝ տեղադրիր բաց թողած տեղերում: (1 միավոր)
Գիտնականը վերևի հարկում կանգնած նայում էր, թե ինչպես են իր գցած իրերը ընկնում ներքև (հարկ, գցել)
13. Տեքստից դուրս գրիր 5 ածական: (1 միավոր)
Հայտնի, ընկնող, երկար, ստորերկրյա, թեքված:
731.
A և B քաղաքներից իրար ընդառաջ շարժվեցին երկու հեծայլ:Հանդիպման պահին առաջինն անցել էր 18կմ,իսկ երկրորդը 3կմ-ով ավելի:Հանդիպման պահին որոնք էր յուրաքանչյուր հեծայլի հեռավարությունը B քաղաքից:
18+3=21
732.Շինարարները առաջին օրը օգտագործեցին 3անգամ ավել ցեմենտ, քան երկրորդ օրը:Որքան ցեմենտ օգտագաործեցին նրանք երկրորդ օրը, եթե երկու օրում օգտագործեցին 3տ 600 կգ ցեմենտ:
1+3=4
3600:4=900
900×3=2700
Պատ՝900
Մեր տված փայտից կրակ են անում, տուն տաքացնում, թոնիրը վառում, կերակուր եփում, փափուկ հաց թխում, ուտում կշտանում, բայց մեզ չեն հիշում, մեզ չեն պահպանում, այլ անգութ կերպով մեզ կոտորում են, մեզ փչացնում, ոչնչացնում:Մեր գերաններից շինում են տներ, գոմեր, մարագներ, ժամեր ու վանքեր, մեր տախտակներից ՝ հատակ, առաստաղ, աթոռ, պահարան, սեղան, նստարան, դուռ ու պատուհան և այլ շատ տեսակ կահ և կարասիք. բայց մեզ չեն հիշում, մեզ չեն պահպանում, այլ անգութ կերպով մեզ կոտորում են, մեզ փչացնում, ոչնչացնում: Կամուրջ են շինում ՝գետերով անցնում. սայլեր են շինում ՝ ամեն ինչ կրում. գութան են շինում հողերը հերկում. լուծ, սամի շինում եզ, գոմեշ լծում, օրորոց շինում ՝ մանկիկ օրորում. քանոն են շինում՝ տետրակներ տողում, նավեր են շինում ՝ ծովի մեջ լողում… բայց մեզ չեն հիշում, մեզ չեն պահպանում, այլ անգութ կերպով մեզ կոտորում են, մեզ փչացնում, ոչնչացնում: Ո՞վ չի տանձ կերել կամ կարմիր խնձոր, նուռ ու սերկևիլ, կեռաս ու սալոր, դեղձ կարմրաթշիկ, ծիրան անուշիկ: Ապա խաղո՞ղը. և քանի՞ տեսակ կանաչ ու կարմիր, թուխ-թուխ ու սպիտակ. և այդ ամենը մարդիկ են ուտում… Բայց մեզ չեն հիշում, մեզ չեն պահպանում, այլ անգութ կերպով մեզ կոտորում են, մեզ փչացնում, ոչնչացնում: Խելոք մանուկներ, դուք որ մեծանաք, մեծ մարդիկ դառնաք, մեզ խնայեցեք, մեզ պահպանեցեք և ձեր հանդերում, ձեր այգիներում ծառեր տնկեցեք…
Առաջադրանքներ․
Անգութ-անխիղճ,անողոք
Գերան-մեծ ծառաբուն,կոծ,մարդակ
Գոմ-ախոռ,ընտանի անասուներ պահելու համար տարածք
Մարագ-խոտանոց,հարդանոց
Սայլ- Քառանիվ փայտից պատրաստած բեռնատար փոխադրամիջոց
Լուծ-ձող, որը իրար է միացնում երկու եզ
Սամի-ձող,փայտ,Լծի երկու ծայրերի զույգ անցքերից անցկացվող և եզան պարանոցը երկու կողմից գրկող փայտե զույգ ձողիկներից յուրաքանչյուրը
Ըստ տեքստի փայտը օգտագործվում է անասնապահության,կահույքագործության,այգեգործության,շինարարության,արհեստագործության և այլ ոլորտներում։
Ծառերի գանգատը տեղին էր, քանի որ եթե ծառերը չլինեն մենք թթվածին չենք ստանա։
Այս աշխարհում մարդիկ կան, ովքեր իրենց տան կահույքի, իրենց անասունների և այլ բաների համար կտրում են ծառեր, բայց դա սխալ է։ Ծառերն են մեզ թթվածին տալիս։ Ես միայն համաձայն եմ փայտից կրակ ստանալուն, բայց դրան էլ փոխարինող կա․ այն քարն է։ Եթե մենք ունենք հնարավորություն ինչ-որ տարածքում ծառ տնկելու, մենք պետք է տնկենք։ Եթե ամեն մեկս տնկենք գոնե մեկ ծառ, մենք կտանք բնությանը և մարդկանց մեծ նվեր, քանի որ ծառը մեզ թթվածին է տալիս և հենց որ ծառը աճի մենք կհիշենք, թե ինչպես ամիսներ կամ տարիներ առաջ տնկեցինք այդ ծառը։
Թոմ Մնացականյանի ուսումնական բլոգ 